Malakanlar

Kars ve çevresinde yaşamış bulunan Malakanlardan, bugün sadece Türkiye’de evli kızları veya Türkiye’deki koşulları kabul ederek kalan aileler kalmıştır. Rus olarak bilinen ama aslen Polonya kökenli oldukları da söylenen, Malakanlar hakkında pek bir araştırma yapılmış değildir. Mezhepsel özellikleri gereği sünni – müslüman topluluklarla kolayca anlaşabilen Malakanların en büyük özellikleri, domuz eti yememeleri ve savaşmayı reddetmeleridir.
Kars ve çevresinde yaşamış bulunan Malakanlardan, bugün sadece Türkiye’de evli kızları veya Türkiye’deki koşulları kabul ederek kalan aileler kalmıştır. Rus olarak bilinen ama aslen Polonya kökenli oldukları da söylenen, Malakanlar hakkında pek bir araştırma yapılmış değildir. Mezhepsel özellikleri gereği sünni – müslüman topluluklarla kolayca anlaşabilen Malakanların en büyük özellikleri, domuz eti yememeleri ve savaşmayı reddetmeleridir.

Türkiye`li Malakan`ların Türkiye`den toplu olarak ayrılmaları iki ayrı dönemde gerçekleşmiştir. Bunlardan biri 1920 yılında ayrılmak durumunda kalanlar diğeri de 1962 yılında ayrılarak anayurda Sovyetler Birliğine dönenlerdir.

Malakanların ve Dukhoborların, ama ağırlıklı olarak Malakanların Türkiye`deki yaşamına geçmeden önce bu ilginç topluluğa ilişkin bilgileri bakalım.

Malakanizm Rusya’daki hristiyan tarikatlarından biridir. `Zionskii Pessenik` adını verdikleri bir ilahi ve dua kitapları bulunmaktadır. Bu kitap elle çoğaltılmıştır ve çok fazla kullanılmadığından da az sayıdadır.
Bu gün bu tarikatın gerek Amerika`da gerekse Asya`da, Avrupa`da yandaşlarına rastlamak mümkündür.
Rusyadaki tarikatlarınin geçmişi 1500`lü yıllara değin uzanmaktaysa da 17. ve 18 yüzyıllarda özellikle Ortodoks kilisesinin güçlendiği dönemlerde yaygınlık kazanmıştır. Gerek Rus otokrasisinin gerekse Ortodoks kilisesinin baskılarından bunalan tarikatlar Sibirya, Altaylar, Trans Kafkasya, Orta Asya, Beserbya ve Kırım’a kadar çok geniş bir alana dağıldılar.
Sadece yerleştikleri alanlardaki halkın kültürlerinden ve yerel koşullardan etkilenmemiş, kendi kültürleri ve davranış özellikleriyle de o yörenin gerek kültürel gerekse ekonomik yapısını etkilemiş, genellikle de bu etkileme olumlu yönde olmuştur.
Malakanlar Greko-Rus kilisesine bağlıdırlar. Ama onlar içsel inançları itibariyle Tanrının tahta, taş veya diğer objelerle temsil edilerek ona ibadet edilmesini asla kabul etmemişlerdir.
Malakanlar, insanın ruhunda yaşayan güçlü ve kadir-i mutlak bir tanrı inancına ibaret ederler. İkon ve haç gibi el yapımı şeylerin tanrı olmadığına, onların ancak insanoğlunun abartısı olduğu inancındadırlar. Haç, ikon gibi ibadet materyallerinin varlığını ortaya çıkışını anlamsız bulurlar.
Malakan dokrini batı protestanlığından etkilendi ancak bu kiliseyi de ruhban sınıflarından dolayı reddetti.
17. yüzyılda köylüler arasında ve dahası orta sınıfın alt kesimleri ve tüccarlar arasında Tambov, Voronczh, Saratov, Penza’da ve Rusya’nın diğer merkezi eyaletlerinde çabucak yaygınlık kazandı.
Bu inananlar önceleri İkonoklast`lar olarak adlandırdılar. Daha sonraları bu anlayışın ayrı topluluklarının oluşmasından sonra Malakanlar olarak adlandırıldılar.
Domuz eti ve kabuklu deniz hayvanlarını yemezler.